[DJ Wikipedia] Tập 1 - Sự khởi đầu của DJ - DJ là gì?

Pro Sound Việt Nam 2 năm trước 760 lượt xem

[DJ Wikipedia] - đây là một series bài viết hoàn toàn mới từ Pro-Sound Việt Nam, với mục đích nhằm giúp bạn đọc có được những kiến thức và hiểu biết cơ bản về Disc Jockey. Mong rằng series này sẽ giúp các bạn có được một cái nhìn cụ thể hơn về DJ, để bắt đầu từng bước chinh phục bộ môn nghệ thuật thú vị này!]

DJ là gì?

Nhắc đến đây, tôi biết rằng những bạn đọc được sẽ nghĩ ngay đến những hình ảnh mà các bạn từng thấy, người đứng cạnh một chiếc bàn DJ với mấy mâm xoay đĩa, đứng trước rất nhiều người, thi thoảng đeo tai nghe lên rồi lại vặn nút này nút nọ… Và sau khi khảo sát qua bằng cách hỏi những vị khách hàng vãng lai rằng “Anh/chị có biết DJ là gì không?” thì hầu như phải đến hơn 90% mọi người tôi gặp đều trả lời chưa đúng, hầu như là chỉ đúng rất ít còn sai thì rất nhiều. Điều đó cũng dễ hiểu thôi. Bởi vì trên thực tế, chưa từng có một định nghĩa nào nói được ngắn gọn, đầy đủ và chính xác về DJ cả. Vì thế nên tôi hi vọng, bằng một bài viết với tất cả cái tâm và cái nhiệt của tôi nói về DJ, sẽ giúp các bạn hiểu được, có được một cái nhìn khách quan, cũng như có thêm một vài kiến thức thú vị về bộ môn nghệ thuật bổ ích này!

Theo như Wikipedia Quốc tế, thuật ngữ DJ (hay còn gọi là Deejay, Disc Jockey) được ra đời vào năm 1935 bởi Walter Winchell, dùng để mô tả người phát những bài nhạc phổ biến được thu sẵn thông qua radio. Và kể từ đó, DJ được ra đời và liên tục phát triển thông qua từng cột mốc. Năm 1947 là năm đánh dấu cột mốc quan trọng trong việc phát triển nghề DJ lên một tầm cao mới: Jimmy Saville đã khẳng định mình là người lần đầu tiên chơi nhạc liên tục và liền mạch bằng hai đầu đĩa than (Turnable). Từ đó,cách vận hành chính thức và hoàn chỉnh của bộ môn DJ được ra đời và phát triển cho đến tận bây giờ. Ta có thể hiểu như sau: DJ - Disc Jockey là một bộ môn nghệ thuật âm nhạc, sử dụng những bài nhạc đã có sẵn để biểu diễn liền mạch dựa trên kỹ năng và tư duy sáng tạo của người chơi. Thuật ngữ DJ cũng dùng để chỉ chính những người biểu diễn.

Walter Winchell - Ảnh từ Fine Art America

Quay trở lại thời gian kể từ khi DJ ra đời cho đến nay, công nghệ phát triển không ngừng đã giúp chúng ta có được nhiều bước tiến quan trọng trong tất cả các lĩnh vực ngành nghề, và DJ cũng không ngoại lệ. Các bạn có thể thấy qua tấm hình chụp dưới đây, DJ Jimmy Saville là DJ chính thức đầu tiên sử dụng hai đầu đọc đĩa than (Vinyl) để chơi 1 danh sách những bài nhạc đã được ông chuẩn bị sẵn cho mỗi lần phát sóng.

Jimmy Saville trong một show radio - ảnh từ alamy stock photo

Tuy nhiên, 2 đầu đĩa than là quá ít để cho một DJ có thể sáng tạo ra những kiểu chơi mới, hay ít nhất là để chuyển qua lại các bài nhạc được liền mạch và không bị ngắt quãng. Chính vì vậy, vào năm 1971, Alex Rosner đã tạo ra bàn trộn (Mixer) chuyên dụng đầu tiên dành cho DJ, ông đặt tên cho nó là Rosie. Bàn trộn này giúp cho các DJ có thể mixing qua lại âm thanh phát ra từ 2 đầu đĩa than, ngoài ra chức năng CUE dùng để kiểm tra trước âm thanh cũng đã được tích hợp trong chiếc DJ Mixer đầu tiên này. Kể từ đó, chúng ta có được quy chuẩn phổ biến cho một bộ set-up DJ hoàn chỉnh đầu tiên: 2 Đầu đĩa than (Turnable) kết nối với 1 Mixer chuyên dụng dành cho DJ.

Rosie - Bàn Mixer DJ đầu tiên

Mời các bạn cùng trải nghiệm bộ thiết bị DJ từ những năm thập niên 70 qua clip sau:

Cho đến nay, quy chuẩn set-up DJ bằng cách sử dụng 2 đầu đĩa than và 1 mixer vẫn được những người yêu âm nhạc sử dụng bởi chất lượng âm thanh mà đĩa than mang lại là rất cao, tuy nhiên đó cũng là ưu điểm duy nhất của bộ set-up này. Còn nhược điểm thì:

- Việc bảo quản đầu đĩa và đĩa than rất khó

- Tuổi thọ và độ bền của các loại thiết bị này cũng không cao

- Chức năng trên đầu đĩa than vô cùng hạn chế

Vậy làm sao để khắc phục được những nhược điểm trên? Câu hỏi đặt ra cũng đã lâu, nhưng mãi cho đến năm 1992, câu trả lời mới bắt đầu được chính thức giải đáp bởi Pioneer – Một gã khổng lồ trong làng âm thanh đến từ Nhật Bản. Họ mang đến cho chúng ta khái niệm hoàn toàn mới: CDJ (DJ CD deck) - một thiết bị có thể phát nhạc từ đĩa CD (Compact Disc), mà lại được tối ưu hoá thiết kế chức năng dành cho DJ. CDJ-30 là chiếc CDJ chính thức đầu tiên được ra mắt. Cũng kể từ đó, hãng Pioneer liên tục cải tiến và cho ra đời những thế hệ thiết bị DJ controller hiện đại hơn, với nhiều chức năng hơn.